Güneş gözlüğü seçerken nelere dikkat edilmeli?

Güneş gözlüğü kullanımı havaların ısınmasıyla gittikçe yaygınlaşıyor. Günümüzde pek çok insan, güneş gözlüklerini daha çok, şık görünebilmek ve günlük kıyafetlerini tamamlayıcı bir aksesuar olarak kullanıyor. Göz Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Opr. Dr. Şehvar Nefesoğlu, yaz aylarında kullanılan güneş gözlükleri hakkındaki göz ardı edilen gerçekleri anlattı.

Bahar aylarıyla birlikte etkisini hissettiren güneş ışınları, kişilerin görüş açılarını ciddi oranda daraltabiliyor. Bu sıkıntıdan korunma ihtiyacı da güneş gözlüğü kullanımının artışında önemli rol oynuyor. Tabii güneş gözlükleri, güneşin zararlı etkilerinden korunmanın dışında, günlük kıyafetleri tamamlamak için aksesuar olarak da tercih edilebiliyor.

Peki, aksesuar konusunda fazla alternatif olması amacıyla rastgele satın alınan güneş gözlüklerinin göz sağlığını alt üst ettiğinin ne kadar farkındayız? İşin sağlık yönünün çok daha fazla önem taşıdığı ise akıllardan çıkarılıyor. Fakat güneş gözlüğü kullanımı yalnızca güneşli değil, bulutlu havalarda dahi büyük önem taşıyor.

GÖZLÜK ALIRKEN ÖNCELİKLE BLOKAJ DERECESİNE DİKKAT EDİLMELİ

Güneş ışınları, insan gözlerinin algılayamayacağı veya hissedemeyeceği oranda UV radyasyonu yayar. Bu radyasyonlar küçük dozlarda D vitamini oluşumunu sağlar. Fakat yüksek dozlardaki UV radyasyonları ciltte yanık ve kansere yol açabildiği gibi gözlere de ciddi zararlar verebiliyor. Bu nedenle güneş gözlüğü satın alırken, gözlüğün yüzde 100 UVA ve UVB blokaj gibi özelliklere sahip olup olmadığına bakılması gerekiyor.

Bu özelliklere sahip olmayan güneş gözlükleri kesinlikle satın alınmamalıdır. Çünkü yüksek doz UV ışığı, gözde basit kızarıklarla başlayan (pterjium) kornea üzerinde damarsal tümör oluşumuna, katarakta, retinada hasara, hatta tümör oluşumuna kadar pek çok rahatsızlığa yol açabiliyor.

Güneş ışınları ciltte erken yaşlanmaya neden olabilirken, göz etrafındaki kırışıklıkları da arttırabiliyor. Gözlerinde ışığa hassasiyet olan kişilerin refleks olarak gözlerini kısması da kırışık oluşumunda önemli bir role sahiptir. Bu nedenle gözleri güneşin zararlı etkilerinden koruyabilmek için uygun özellikteki gözlüklerle dışarı çıkılmalıdır.

Ayrıca UVA ve UVB radyasyonunun yaz aylarında diğer aylara oranla 3 kat daha fazla olması sebebiyle, özellikle plajda ve denizde, çeşitli sporlar yapılan yüksek rakımlı yerlerde, ışık hassasiyetini arttıran ilaçların kullanıldığı durumlarda mutlaka güneş gözlüğü de takılmalıdır.

GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ SADECE GÜNEŞLİ HAVALARDA KULLANILMAZ

Herhangi bir elektrik kaynağı, solaryum yatakları, karlı araziler veya güneş tutulmasının yaşandığı yerlerde direkt olarak ışığa bakmak, gözde ciddi ağrılı kornea hasarlarının (fotokeratit) yaşanmasına neden olabilir. Bu ışıklar ayrıca, retinada özellikle sarı nokta üzerinde etki sağlayarak kalıcı görme hasarına yol açabilir. Bu nedenle güneş gözlüğü yalnızca güneşli havalarda değil, yüksek ışık bulunan ortamlarda da kullanılmalıdır.

ÇOCUKLAR DA GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ KULLANMALI

Çocuklarda özellikle erken yaşta ortaya çıkan alerjilerin en önemli faktörlerinden biri güneş ışığıdır. Bu sebeple güneş gözlüğü kullanımı çocuklar için de büyük önem taşır. Eğer çocukta güneşe karşı alerji mevcutsa güneş gözlüğünün yanı sıra, şapka da kullanılmalıdır.

GÖZLÜK KALİTESİ GÖRME KALİTESİYLE EŞDEĞERDİR

Ucuz güneş gözlükleri kullanmaktansa hiç gözlük takmamak daha yerinde olur. Çünkü UV koruması zayıf gözlük, gözde hasarı artırır. Özellikle kendi doğal lensini kaybetmiş katarakt ameliyatlı hastalarda bu risk çok daha fazla artar. Ayrıca gözlük camı ne kadar kaliteli ise gözdeki konfor ve görme kalitesi o kadar yüksek olur.

PAHALI GÖZLÜK KALİTELİ DEMEK DEĞİLDİR

Gözlüğün UV koruma derecesi, camının koyuluğu, imal edildiği ülke ya da fiyatı ile tespit edilemez. Gözlüğün blokaj derecesini, camının hammaddesi ve UV için yapılan kaplaması belirler. Kaplamasız plastik gözlükler %88, polikarbonat camları olan gözlükler ise yüzde 100 derecesinde UV blokajı yapar.

Ucuz gözlük camlarının çoğu, triasetat denilen maddeden yapılır ve bunların UV blokajı yüzde 40 civarındadır. Ayrıca acrylic materyalden yapılan gözlük camları da vardır ve bunların UV blokaj derecesi değişiklik gösterir. Polarize gözlük camlarının tamamı yüzde 100 UV blokaj özelliğine sahiptir. Ancak bu gözlükler diğerlerine oranla daha maliyetlidir.

Gözlüğün kalitesinden tam anlamıyla emin olabilmek için bilinen markaların satıldığı optik mağazalar tercih edilmelidir. Çünkü birçok optik mağazada, gözlüklerin koruma seviyelerini ölçen basit cihazlar vardır. Bu cihazla gözlüğün koruma oranı birkaç saniye içinde ölçülebilir. Fakat hediyelik eşya dükkanları veya işportacılardan temin edilen gözlüklerin sahip olduğu cam kalitesinden hiçbir şekilde emin olunamaz.

CAMIN RENGİ, GÖZLÜĞÜN KORUYUCULUĞUNU ETKİLEMEZ

Güneş gözlüğünün camı tamamen kişisel tercihtir. Fakat bazı renkler ışık algısı ve kontrastında değişiklik yapabilir. Nötral yoğunluktaki gri lensler biraz daha koyu gösterse de renk algısını değiştirmezler. En ideal lens rengi gri ve yeşilin kombinasyonu olan G15 olarak adlandırılan renktir. Amber-yeşil-gri gibi cam renkleri ışığı daha fazla bloke etmez fakat kontrası arttırabilir. Bu nedenle tenis, golf, beyzbol gibi spor dallarıyla ilgilenen kişiler bu renkleri tercih edebilir. Koyu yeşil veya kahverengi lensler ise, polarize olursa en ideal görüntüyü sağlayacaktır.

KALİTELİ GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ SEÇEBİLMEK İÇİN BU İPUÇLARINA DİKKAT!

• Gözlüğün ilk olarak yüzde 100 UV blokajına sahip olup olmadığına bakılmalıdır.
• Göz çevresini sarması ve güneş ışığından daha fazla koruması nedeniyle geniş çerçeveli modeller tercih edilmelidir.
• Koyu camlar güneş ışığından daha fazla korur fikri yanlıştır, yeterli koruma özelliğine sahip herhangi bir cam seçilebilir.
• Gözlüğün fiyatı camın kalitesini göstermez. Çok ucuz bir gözlük de eğer iyi bir UV koruması içeriyorsa güvenle kullanılabilir.
• Gözlükler, bilinen markaların satıldığı güvenilir optik mağazalardan satın alınmalıdır.